W obliczu rosnącego zapotrzebowania na rozwój infrastruktury i przemysłu konieczne jest równoczesne zachowanie równowagi z ochroną środowiska. Decyzja środowiskowa staje się zatem kluczowym elementem w procesie budowlanym, gwarantującym zgodność planowanych przedsięwzięć z wymogami dotyczącymi ochrony przyrody. Analiza jej znaczenia oraz procedur, jakie muszą być przestrzegane, jest niezbędna dla inwestorów, organów administracji publicznej oraz społeczności lokalnych. Kiedy taki dokument jest niezbędny, a kiedy nie? O tym w dzisiejszym wpisie.

Decyzja środowiskowa, czyli właściwie co?

Decyzja środowiskowa jest kluczowym elementem w procesie budowlanym przedsięwzięć z wymogami dotyczącymi ochrony przyrody. To dokument, który określa, czy planowane przedsięwzięcie budowlane może być realizowane z uwzględnieniem ochrony środowiska. Decyzja ta jest wydawana przez organy administracji publicznej, które są właściwe do spraw ochrony środowiska, na podstawie analizy dokumentacji przedłożonej przez inwestora. Podstawą w procedowaniu jest ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko takich jak np. budowa hal produkcyjno-magazynowych, ale nie tylko.

Decyzja środowiskowa – kiedy jest wymagana?

Decyzja środowiskowa jest niezbędna wtedy, gdy planowane przedsięwzięcie budowlane (jak np. budowa budynków usługowo-mieszkalnych) może mieć znaczący wpływ na środowisko, co oznacza, że może spowodować zmiany w stanie środowiska naturalnego lub jego elementów, takich jak powietrze, woda, gleba, roślinność, zwierzęta, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zdrowie i dobrostan ludzi, dobra kultury i dziedzictwa narodowego.

Jak ustalić, kiedy potrzebna jest decyzja środowiskowa? 

Aby ustalić, czy planowane przedsięwzięcie budowlane może mieć znaczący wpływ na środowisko, inwestor musi sporządzić i złożyć do właściwego organu administracji publicznej kartę informacyjną przedsięwzięcia. Karta ta zawiera podstawowe informacje o przedsięwzięciu, takie jak jego lokalizacja, charakterystyka, zakres, termin realizacji, rodzaj i wielkość oddziaływania na środowisko, środki zapobiegawcze i łagodzące, a także dane kontaktowe inwestora

Na podstawie karty informacyjnej przedsięwzięcia organ administracji publicznej podejmuje decyzję, czy przedsięwzięcie podlega ocenie oddziaływania na środowisko, czy też nie. Jeśli tak, to inwestor musi sporządzić i złożyć do tego organu raport o oddziaływaniu na środowisko. Raport ten jest szczegółową analizą potencjalnych skutków przedsięwzięcia dla środowiska, w tym oceną alternatywnych rozwiązań, prognozą zmian stanu środowiska, oceną ryzyka i niepewności, a także propozycją środków minimalizujących negatywne oddziaływanie i monitorujących stan środowiska. 

Raport o oddziaływaniu na środowisko jest poddawany konsultacjom społecznym i opinii merytorycznej, a następnie stanowi podstawę do wydania decyzji środowiskowej przez organ administracji publicznej.

Do czego potrzebny jest dokument i jaki jest termin ważności decyzji?

Decyzja środowiskowa jest jednym z warunków uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy. Jak zostało wspomniane wcześniej – decyzja ta określa, czy przedsięwzięcie budowlane jest dopuszczalne z punktu widzenia ochrony środowiska, oraz jakie są warunki realizacji przedsięwzięcia, takie jak zakres, termin, lokalizacja, technologia, środki ochronne i kontrolne, a także obowiązki informacyjne i sprawozdawcze inwestora. Decyzja środowiskowa jest ważna przez 5 lat od dnia jej wydania, chyba że w niej określono inny termin. 

Kiedy wymagana jest zmiana decyzji środowiskowej?

Decyzja środowiskowa może być zmieniona lub uchylona, jeśli nastąpią istotne zmiany w przedsięwzięciu lub w stanie środowiska, lub jeśli okaże się, że decyzja była wydana na podstawie nieprawdziwych lub niepełnych danych.

Potrzebujesz szybkiej decyzji środowiskowej?

Przykłady przedsięwzięć, w których wymagana jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach

Aby lepiej zrozumieć to, kiedy wymagana jest decyzja środowiskowa, a kiedy nie, zapoznajmy się z listą przedsięwzięć, które zawsze będą wymagały wydania takowego dokumentu.

  1. Elektrownie i inne instalacje, które spalają paliwa (oprócz biomasy) do wytwarzania energii, o dużej mocy i zgodne z przepisami o emisji zanieczyszczeń.
  2. Elektrownie jądrowe i inne reaktory jądrowe, w tym ich likwidacja, z wyjątkiem małych instalacji badawczych
  3. Instalacje wiatrowe na morzu, o dużej mocy.
  4. Linie wysokiego napięcia o długiej trasie.
  5. Instalacje radiowe, nawigacyjne i lokalizacyjne, z wyjątkiem radiolinii, emitujące silne pola elektromagnetyczne, które mogą wpływać na ludzi w pobliżu.
  6. Instalacje związane z paliwem jądrowym lub odpadami promieniotwórczymi, do wytwarzania, przerobu, składowania lub przechowywania.
  7. Instalacje do wytopu i odlewania żelaza lub stali.
  8. Instalacje do prażenia lub spiekania rud metali, z wyjątkiem rud żelaza.
  9. Instalacje do produkcji metali nieżelaznych z rud, koncentratów lub produktów z odzysku, przy zastosowaniu różnych procesów.
  10. Instalacje do prażenia i spiekania rudy żelaza o dużym przerobie.
  11. Instalacje do obróbki metali żelaznych, takie jak kuźnie, odlewnie, walcownie i zakłady nakładające powłoki metalowe, o dużej zdolności produkcyjnej.
  12. Instalacje do wytopu i przetwarzania metali nieżelaznych lub ich stopów, o dużej zdolności produkcyjnej.

To tylko niektóre z przykładów przedsięwzięć, które zawsze wymagają decyzji środowiskowej. Pełna lista takich przedsięwzięć znajduje się w załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

tło

Kiedy NIE JEST wymagana decyzja środowiskowa?

Decyzja środowiskowa nie jest obligatoryjna w każdym przypadku zgodnie z polskim prawem. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, określa sytuacje, w których przedsięwzięcia mogą być zwolnione z konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, a więc również z obowiązku uzyskania decyzji środowiskowej.

  • Na przykład zmiany w przepisach dotyczących farm fotowoltaicznych mogą zwiększyć próg powierzchni zabudowy, poniżej którego decyzja środowiskowa nie jest wymagana, z 1 ha do 2 ha. 
  • Dodatkowo w niektórych przypadkach, gdy procedura dotycząca decyzji środowiskowej została już rozpoczęta, lecz nie zakończona, nadal obowiązują dotychczasowe przepisy, co oznacza, że decyzja ta może być wymagana. 
  • Ponadto istnieją rodzaje przedsięwzięć uznanych za nieistotne z punktu widzenia oddziaływania na środowisko lub wyłączonych z obowiązku uzyskania decyzji środowiskowej na mocy przepisów szczególnych.

Ogólnie rzecz biorąc, decyzja środowiskowa nie jest konieczna, gdy:

  • przedsięwzięcie nie przekracza określonych progów powierzchniowych, 
  • procedura decyzyjna została rozpoczęta na starych zasadach, 
  • przedsięwzięcie jest wyłączone z obowiązku uzyskania takiej decyzji ze względu na swoje ograniczone oddziaływanie na środowisko.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości związanych z procedurami administracyjnymi warto skonsultować się z profesjonalistami oferującymi nadzór inwestorski oraz doradztwo budowlane. Dodatkowo współpraca z doświadczonym inwestorem zastępczym lub pracownią architektoniczną może okazać się kluczowa dla sprawnego przeprowadzenia inwestycji.

Podsumowanie

Decyzja środowiskowa odgrywa kluczową rolę w procesie budowlanym, zapewniając zgodność planowanych przedsięwzięć z wymogami dotyczącymi ochrony środowiska. Jednakże istnieją sytuacje, w których decyzja ta nie jest wymagana zgodnie z polskim prawem, takie jak przypadki, gdy przedsięwzięcie nie przekracza określonych progów powierzchniowych lub gdy procedura decyzyjna została rozpoczęta na starych zasadach. Decyzja ta może być wymagana, ale nie jest koniecznością np. przy budowie hal stalowych czy inwestycjach obejmujących budynki biurowe. Zrozumienie tych wyjątków jest istotne zarówno dla inwestorów, jak i organów administracji publicznej, aby skutecznie zarządzać procesem budowlanym, zachowując równowagę między rozwojem a ochroną środowiska.

Aby uzyskać więcej informacji na temat procedur środowiskowych i budowlanych, zapraszamy do odwiedzenia naszej baza wiedzy, gdzie znajdziesz kompleksowe zasoby pomagające zrozumieć złożoność procesów prawnych i administracyjnych.